کاشت و پرورش انار
انار درخت کوچکی است که ارتفاع آن حداکثر تا 6 متر میرسد و در مناطق نیمه گرمسیری میروید. گلهای انار درشت به رنگ قرمز اناری ولی بی بو میباشد. میوه آن کروی با اندازه های مختلف دارای پوستی قرمز رنگ و یا زرد رنگ میباشد. رویهمرفته در حدود بیست نوع مختلف انار که شامل واریته های بسیار متنوعی میباشد در دنیا موجود است. انار از گیاهان بومی ایران بشمار می آید، و امروزه به صورت وحشی در کلیه سواحل دریای شمال و نقاط استپی معتدل نظیر جنگلهای غرب در لرستان، کردستان، بختیاری و فارس میروید. ایرانیان از حدود سه هزار سال پیش با کشت انار آشنائی داشتند و با کشت مداوم آن در نقاط مختلف و مساعد آنرا به صورت اهلی درآورده و با سلکسیونهای متعدد موفق به کشت ارقام پر محصول و مرغوب تجاری در کلیه مناطق از جمله در نواحی حاشیه کویر مرکزی ایران شدند. به گونه ای که هم اکنون شهرهای مستقر در این مناطق از عمده ترین مراکز استقرار باغات انار میباشند.
به جز در مناطقی با زمستان سرد و طولانی، این درخت قابلیت سازگاری با آب و هوای مختلف که دارای بهاری آفتابی و تابستانی گرم باشند، را دارا میباشد. این درخت نسبت به سرما شدیدا حساس بوده و در دمای کمتر از 12- درجه سانتیگراد که بیش از دو روز استمرار یابد قسمت هوائی آن از بین رفته و در شرایط دمائی سردتر حتی ریشه درخت نیز آسیب دیده و از بین خواهد رفت. از اینرو میباید قبل از احداث باغ انار نسبت به ارزیابی آب و هوائی منطقه اقدام نموده و از وضعیت دوره های سرمای زمستانه اطلاع حاصل کرد. بطور کلی میباید از احداث باغ انار در مناطقی که برودت هوایی کمتر از 10- درجه سانتیگراد را به صورت طولانی در تناوب زمانی 30 ساله تجربه کرده اند اجتناب نمود. گرما و تابش شدید نیز موجب آفتاب سوختگی تنه و میوه درخت میشود از اینرو در مناطقی با آفتاب فراوان و تابستانی معتدل درختان انار شاداب تر و محصول آن مطلوبتر میباشد. جهت جلوگیری از آفتاب سوحتگی میوه انار باغات موجود از گذشته با تراکم زیاد کشت گردیده تا میوه درخت در سایه انداز شاخ و برگها از گزند آفتاب سوزان در امان باشد.
این درخت رشد سریعی داشته و پاجوشها و تنه جوشهای فراوانی تولید میکند. شاخه های این درخت دارای خارهای فراوان و تیز میباشد. به تجربه دیده شده درختان با خار فراوان محصول نازلتری تولید میکنند. به دلیل پاجوش فراوان در جوانی هرس این درخت و حذف پاجوشها باید از سال سوم به طور مستمر انجام گیرد. تا اسکلت اصلی درخت حفظ شود. درختان انار عمدتا به صورت چند تنه تربیت میشوند. بگونه ای که همه جوانه ها و شاخه های جوان و پاجوشهای برآمده روی سه شاخه اصلی تنه درخت را بعد از سال چهارم به طور مرتب تا ارتفاع 1 متری حذف مینمایند. با افزایش سن، تنه اصلی دیگر پاجوش تولید نخواهد کرد.بر روی شاخه های انار پس از یک سالگی تا سال چهارم میخچه های تولید کننده میوه رشد میکنند، طول این میخچه ها متغیر و از یک تا 20 سانتیمتر دیده شده است. در تربیت و هرس درختان انار هم اکنون سعی در جلوگیری بر افزایش ارتفاع درختان و تربیت آنها تا ارتفاع حداکثر 3 متر به جهت سهولت در برداشت محصول و افزایش سایه انداز درخت به منظور جلوگیری از آفتاب سوختگی میوه آن میباشد. از اینرو رعایت تراکم کاشت (حداکثر 800 درخت در هکتار) از الزامات باغداری نوین میباشد. جهت حفظ ارتفاع درخت سربرداری سالیانه پس از سال ششم الزامی است.
کاشت انار
تسطیح تجهیز و آماده سازی اراضی جهت احداث باغ انار:
احداث باغ انار به مقدماتی نظیر تسطیح و آماده سازی اراضی، معماری باغ، تهیه نهال و قلمه معتبر، مشخص کردن نحوه آبیاری باغات و منابع آب مورد نیاز و موارد متنابه دیگر نیاز دارد. قبل از ورود به بحث ذکر این نکته لازم است که اطلاعات زیر در تشریح خصوصیات لازم برای احداث باغات انار مبتنی برای تجارب عملی و رعایت نکات کارشناسی و اصول باغداری نوین بنا گردیده و قصد ما صرفا تکرار تجربیات باغداران در چگونگی احداث این باغات نمیباشد. از این رو موارد ذیل بعنوان پیش نیازهای ضروری جهت احداث این باغات به منظور رسیدن به حداکثر تولید و بهره برداری بهینه از منابع آب و خاک و تولید با کیفیت رقابتی می باشد.
1- احداث باغ انار در اقلیم مناسب و برخورداری از خاک مطلوب متناسب با موارد یاد شده در این خصوص اولین ضرورت جهت رسیدن به تولید حداکثری میباشد.
2- با توجه به مطالعه میدانی و عملکرد بهینه تعدادی از واریته های بومی و معرفی شده در استانهای مختلف کشور استفاده از این ارقام جهت توسعه و بهسازی باغات و تهیه نهال پایه یا قلمه معتبر در احداث باغات انار ضروری میباشد.
3- با توجه به عدم استفاده از سموم و آفت کشها در اکثر باغات انار ایران و گرایش کشورها به تولید ارگانیک محصولات کشاورزی و تاثیر بسیار موثر استفاده از کودهای حیوانی و بیولوژیک در ارتقا کمی و کیفی باغات انار، حذف کودهای شیمیایی از چرخه تولید و استفاده صرف از کودهای بیولوژیک پیش فرض دیگر ما در احداث باغات انار جهت تولید پایدار و حداکثری میباشد.
4- محدودیت منابع آب امری روز افزون و ملموس برای کلیه فعالین بخش کشاورزی میباشد. استفاده بهینه از منابع آب مستلزم توجه به شیوه های نوین آبیاری از زمان احداث باغات انار میباشد. همچنین بستر سازی صحیح و سازگار با نحوه آبیاری جهت توسعه صحیح ریشه های درختان انار از همان ابتدا از نکات کاملا اثر گذار در عملکرد بهینه درخت و سرعت رشد و باردهی کمی و کیفی آن محسوب میشود.
5- معماری باغات انار با توجه به اقلیم گرم این باغات حائز ظرافتهای درخور توجه میباشد. آفتاب سوختگی و خشکسالی از حوادث طبیعی است که باغات انار را همواره تحت تاثیر قرار میدهد. از یک سو تراکم زیاد درختان مانع از رسیدن نور کافی و شکل گیری صحیح اسکلت درختان انار و استفاده از مکانیزاسیون میشود، و از سویی برخورداری از میوه سالم و آبدار نیازمند حراست محصول در سایه انداز درختان انبوه میباشد. که برقراری تعادل بین این دو نیازمند راه کاری مناسب در این خصوص میباشد.
آفات انار
مانند سایر درختان، انار نیز مورد هجوم آفات خاص خود میباشد. علی رغم خسارات قابل توجه این آفات، باغات انار ایران از مبارزه شیمیایی مصون مانده و باغداران با توجه به تجربه عملی نسبت به رفتار و نوع خسارات آفات مختلف از روشهای غیر تهاجمی و ارگانیک در برخورد با آنها بهره میگیرند. با تلاش درخور کارشناسان عمده ترین آفات باغات انار ایران بقرار ذیل شناسایی شده اند:
کرم گلوگاه انار
کرم به
شته انار
سوسک چوبخوار انار
سوسک پرچم خوار انار
پروانه گلخوار انار
کرم سفید ریشه انار
دوستان عزیز جهت خرید این مجموعه آموزشی به سایت مراجعه کنید :