زمان های مناسب کاشت و بذر خیار گلخانه ای
قبل از هر اقدامی در مورد کشت خیار ابتدا بهتر است اطلاعاتی از قبیل ا|:مار هواشناسی منطقه ،نظرات و تجربیات کشاورزان با تجربه م مهم ترین مورد قیمت محصول در بازار کسب کرده و آنگاه زمان کشت را انتخاب کنید زیرا زمان کشت در بهره برداری محصول تاثیر مستقیم داشته و باعث بالارفتن روحیه کار و تلاش می گردد .مثلا در مناطق جنوبی کشور زمان کشت از اوائل مهر شروع می شود و در خرداد سال بعد برداشت محصول پایان می یابد و در مناطق شمالی و مرکزی کشور که در
آذر و دی دارای هوای ابری و سرد می باشند زمان کشت را به نحوی انتخاب میکنند که این زمان یا اخر فصل برداشت و یا اغاز کشت باشد .به طور کلی زمان هایی که شرایط جوی نامساعد است باید از دوره کشت حذف گردد و اگر چنین کاری صورت نگیرد و زمان های نامساعد در میان برداشت قرار گیرد کشت با مشکلات عدیده ای روبه رو می شود .
کشت پاییزه – معمولا در کشت پاییزه از زمان کشت بذر تا اولین برداشت 8-7 هفتهزمان میبرد .بذر خیار گلخانه ای در تیر یا مرداد با توجه به نوع اقلیم منطقه و شرایط گلخانه از نظر اماده بودن زمین معمولا به صورت مستقیم کشت میشود . و میوه خیارهای کشت شده حدود پنجاه روز بعد یعنی از شهریور رسیده و اماده چیدن شده و تا اذر و دی ماه برداشت میشوند .حداکثر پیک تولید و برداشت و در اواخر مهر و ابان خواهد بود . پس از ان حذف بوته های خیار انجام می گیرد .
بهترین و مناسب ترین و به صرفه ترین مکان برای کشت خیار گلخانه ای از نظر هزینه های تولید و سود دهی منطقه ای است که دارای حداکثر تعداد روز افتابی در زمستان و ملایم از نظر دما نیز در فصول پاییز و زمستان و بدون و یا حداقل سرمای زیر صفر در شب داشته باشد و در فصل سرد بتوان با استفاده از انرژی نور خورشید و بدون احتیاج به مصرف زیاد سوخت و سیستم گرمایشی و هزینه بالا و دمای مطلوب را برای پرورش خیار را فراهم کرد.
نکته بسیار مهم و اقتصادی در کشت پاییزه این است که میتوان بذرهای خیار را به صورت مستقیم در زمین اصلی گلخانه کاشت و تولید نشا در لیوان یا سینی نشا ضروری نمی باشد .زیرا زمین گلخانه در اواسط و اواخر تابستان گرم بوده و نورکافی هم وجود دارد .در این حالت رشد بوته ها و گیاهچه های خیار بسیار سریعتر و بهتر بوده و هزینه های تولید از نظر گرمایش و ابیاری به حداقل میرسد .
کشت بهاره – به طور کلی در کشت بهاره از هنگام کشت بذر خیار تا برداشت محصول بین 8 تا 10 هفته طول میکشد .برنامه ریزی در کشت بهاره خیار به صورتی است که بذر خیار در خزانه وبه صورت غیر مستقیم و درون سینی کشت و لیوانها از اذر تا بهمن کاشته شده و نشا در بهمن یا اسفند در زمین اصلی گلخانه کاشته میشوند و محصول در اسفند تا تیر سال بعد به بازار عرضه خواهد شد .یعنی باردهی از نیمه یا اواخر اسفند انجام می شود و میوه ها در اوایل فروردین و عید نوروز که تقاضا برای خرید خیار زیاد است به بازار عرضه می شود .کشت بهاره به خاطر طولانی بودن فصل رشد محصول بیشتری را به همراه دارد .حذف بوته های خیار پیر و ضعیف از اواخر تیر انجام میشود و بعد عملیات تمیز کردن و ضدعفونی و اماده سازی زمین انجام می گیرد .شرایط محیطی نامناسب در طول زمستان در گلخانه مانند شدت نور کم و سردی خاک و جوانه زنی و رشد محصول کشت بهاره را به تاخیر انداخته و هزینه ها را بالا می برد . در کشت بهاره به علت سردی زمین و هوا در فصول پاییز و زمستان توصیه می شود بذور خیار را بصورت کشت غیر مستقیم تکثیر شود .
نحوه کشت بذر خیار
کشت غیر متقیم بذر
گیاهان خانواده کدوئیان و در مزرعه 2 تا 3 عدد بذر را در یک حفره قرار میدهند و بعد از سبز شدن بذور جوانه های اضافی را حذف میکنند .بایستی توجه داشت که بذرهای گلخانه ای بخاطر کیفیت و جوانه زنی بالایی که دارند پرهزینه هستند .بنابراین توصیه میشوند بذر خیار گلخانه ای به صورت غیر مستقیم کشت شوند .از طرف دیگر کاشت چند بذر کنار هم در داخل زمین اصلی و یا لیوان و گلدان نشاء بعلت مشکلاتی که از نظر عدم امکان جداسازی نشاء ها و بوته ها ایجاد میکند منطقی و به صرفه نبوده و باید از آن اجتناب کرد .همچنین استفاده از ظروف یک بار مصرف نیز مشکلاتی از نظر جابه جایی برای تولید کننده ایجاد میکند .برخی از مزایای کشت غیر مستقیم و نشاء کاری عبارت است از :
1 – صرفه جویی در سطح زیر کشت و کاهش هزینه های تولید و نهادهای کشاورزی
2 - اقتصادی بودن مصرف بذر با توجه به قیمت بالای بذور خیار گلخانه ای
3 – تولید محصول پیش رس در زمانی که قیمت خیار بالااست
4 –تداوم رشد مناسب و سریع نشاء پس از انتقال به زمین اصلی
روش های تولید نشاء خیار گلخانه ای
در تمامی روش های تولید گیاه و بوته ابتدا بذرهای خیار را به مدت 14-8 ساعت در آب خیسانده شوند .به یکی از روش های ذیل میتوان ادامه داد .
کشت در سینی های نشاء– بذور خیسانده شده و سبز کرده را در سینی های نشا میکارند .سینی های نشا خیار دارای خانه هایی به ابعاد 3/3*3/3 تا 4/4 سانتیمتر هستند .توصیه میشود این حفره ها با پیت موس پرشده و فشرده میشوند . یک عدد بذر خیار سبز شده در هر خانه در عمق 1 سانتیمتری کاشته شده و روی بذر نیز با خاک مناسب یا خاک پیت پوشیده می شود . با ظهور برگ های حقیقی باید گیاهچه ها را بدون اینکه خاک اطراف ریشه ریزش کند و اسیبی به ریشه ها وارد شود از سینی به درون گلدان های نشا منتقل کرد . گلدان بلافاصله بعد از انتقال نشاها به انها باید ابیاری شود .
کشت در لیوان و گلدان - بذرهای خیار را پس از خیساندن روی حوله تمیز و مرطوب با فاصله 1 تا 2 سانتی متر از هم چیده و حوله روی یک سطح صاف قرار داده میشوند .پس از مدتی بسته به دمای محیط حدود 2 تا 3 روز ریشه چه بذور ظاهر شده و سبز می شوند .این بذر را در عمق 1 سانتی متری خاک درون گلدان یا لیوان می کارند .قطر گلدان های نشا خیار گلخانه ای بین 8 تا 10 سانتی متر بوده و درون انها بستر کشت مناسب مخلوطی از پیت موس و شن یا کوکوپیت ریخته میشود .گلدان ها را در شرایطی مناسب را برای سبز شدن و تولید نشا قرار میدهند .
برای اطلاعات بیشتر به سایت مراجعه کنید
